Wat zijn omvormers en hoe gebruik je ze met zonnepanelen?

Overschakelen naar duurzame energie is zowel voor bedrijven als particulieren een interessante zet. De installatie van zonnepanelen biedt heel wat voordelen, mits ze correct gebeurt. Een cruciale stap hierbij is het plaatsen van de juiste omvormer om een maximaal rendement uit de PV-panelen te halen. Welke soorten omvormers er zijn en welk type nodig is voor jouw project, ontdek je hier.
Wat is een omvormer?
Een – ook wel inverter genoemd – is een onmisbare schakel in een zonnepaneleninstallatie. vangen namelijk zonne-energie op in de vorm van gelijkstroom (DC). Om die energie te gebruiken voor elektrische toestellen, moet ze geconverteerd worden naar wisselstroom (AC).
Het belang van de juiste inverter valt niet te onderschatten, want het bepaalt hoe groot het rendement van de installatie is. Doorgaans wordt ervoor gekozen de installatie te overdimensioneren. Hierbij is het piekvermogen van de zonnepanelen hoger dan het vermogen van de omvormer. Dit zorgt voor een hogere opbrengst bij minder optimale weersomstandigheden. Bij een overgedimensioneerde omvormer gaat er op piekdagen wat energie verloren, maar omdat zonnepanelen in België zelden hun maximale vermogen halen, levert overdimensioneren je uiteindelijk meer op.
Welk type omvormer voor zonnepanelen nodig is, hangt van verschillende factoren af:
- het aantal zonnepanelen
- de capaciteit van de panelen
- de oriëntatie en hellingsgraad van de PV-panelen

Soorten omvormers: welke heb ik nodig?
Er bestaan verschillende soorten omvormers voor zonnepanelen:
- Stringomvormer: dit is de meest voorkomende omvormer en wordt gebruikt als de PV-panelen in serie op elkaar zijn aangesloten.
- : deze kleine inverter wordt rechtstreeks op elk zonnepaneel geplaatst, zonder gebruik van een centrale omvormer in de woning of het bedrijfsgebouw.
- Omvormer met optimizers: in dit systeem wordt op de rails achter elk zonnepaneel een optimizer geplaatst die verbonden is met een centrale omvormer.
- : deze werkt zowel op het elektriciteitsnetwerk als autonoom met een batterijsysteem.
Een belangrijk element in het kiezen van de juiste omvormer is hoe de woning of het bedrijfsgebouw is aangesloten op het hoofdnet. Gebruik een:
- als de hoofdaansluiting 3 fasen heeft. Dit type ondersteunt meer zonnepanelen en komt vaak voor in grotere installaties.
- als de hoofdaansluiting 1 of 3 fasen heeft.
Kies voor een stringomvormer als er weinig tot geen schaduw op de zonnepanelen valt. Is er wel schaduw of varieert de helling van de panelen sterk, dan is een micro-omvormer vaak de beste keuze. Hou er rekening mee dat een micro-omvormer of een optimizer gemonteerd wordt bij de panelen op het dak en dus moeilijker bereikbaar is, bijvoorbeeld om te vervangen bij een eventueel defect. Bovendien zijn deze systemen duurder dan een stringomvormer.
Zonnepanelen en omvormers: wat moet ik weten?
Hieronder vind je de meest gestelde vragen over omvormers voor zonnepanelen, hun installatie en toepassing.
Hoe werkt een omvormer voor zonnepanelen?
Een omvormer zet de gelijkstroom (DC) van de zonnepanelen om in wisselstroom (AC) die nodig is om de elektrische apparaten te voeden.

Wat is het verschil tussen wisselspanning en gelijkspanning?
Bij wisselspanning of wisselstroom (AC) verandert de richting van de stroom periodiek in de tijd. Bij gelijkstroom of gelijkspanning (DC) beweegt de stroom zich in 1 constante richting, van plus naar min, zoals bij een batterij.
Wat is het verschil tussen een stringomvormer en micro-omvormer?
Bij een stringomvormer worden de zonnepanelen in serie aan elkaar gekoppeld in lange strings. Vervolgens worden de strings aan de omvormer gekoppeld, die zich meestal in de woning bevindt. Bij een systeem met micro-omvormers krijgt elk zonnepaneel een eigen kleine inverter. Daarbij is geen centraal toestel meer nodig.
Micro-omvormers zijn duurder, maar werken beter wanneer er schaduw op de zonnepanelen valt of wanneer de panelen in verschillende posities staan. Bij een stringomvormer wordt namelijk de productie van de totale string licht negatief beïnvloedt als 1 paneel minder presteert. Dat is bij een micro-omvormer niet zo.
Waar plaats ik een omvormer?
Een omvorming plaats je het best in een koele ruimte waar voldoende plaats is rond het toestel, zodat het zijn warmte kwijt kan. Bijvoorbeeld een koele garage of zolder. Let erop dat de ruimte niet te stoffig is en dat de afstand tot de zonnepanelen niet meer dan 20 meter bedraagt, anders kan dit een impact hebben op het rendement. Hou er verder rekening mee dat een omvormer ook geluid produceert, kies dus een ruimte die de minste hinder oplevert.
Hoe sluit ik een omvormer aan de meterkast?
In de meterkast sluit je de AC-zijde (uitgang) van de omvormer aan op een vrije groep met eigen aardlekautomaat. Op de ingang van de omvormer koppel je de DC-zijde van de zonnepanelen. Tussen de meterkast en de inverter mogen geen verbruikers zitten. Zo zijn alle apparaten en kabels beveiligd tegen overbelasting.
Hoeveel zonnepanelen kan ik aansluiten op een omvormer?
Hoeveel zonnepanelen op eenzelfde omvormer kunnen worden aangesloten, hangt van verschillende factoren af:
- het gegenereerde vermogen van de PV-panelen
- de keuze voor overdimensioneren of onderdimensioneren van de omvormer
- het type omvormer en het vermogen ervan
Wanneer moet ik een omvormer vervangen?
De levensduur van de omvormer hangt van het type en merk af, maar is gemiddeld 12 tot 15 jaar. PV-panelen zelf functioneren doorgaans 25 jaar met beperkt rendementsverlies. Voor een zonnepaneleninstallatie mag je dus verwachten dat je de omvormer 1 keer moet vervangen.
Welke omvormer heb ik nodig voor een thuisbatterij?
Om een thuisbatterij aan te sluiten, heb je een hybride omvormer nodig die zowel met een batterijsysteem als met het elektriciteitsnet werkt.
Omvormers, een sleutelelement voor een duurzame oplossing
Een PV-installatie is energiezuinig en goed voor het milieu. Een win-win voor je klant en de planeet. Een doordachte oplossing vraagt om de juiste omvormer. Vertrouw op de expertise van Cebeo voor een correcte keuze.
Heb je nog vragen of wil je concreet voor jouw project aan de slag?