“Veiligheid moet een manier van werken zijn”
Veiligheid zou bij elk zichzelf respecterend bedrijf bovenaan de waardenladder – stevig vasthouden, die ladder – moeten staan. Het is ook een thema dat centraal staat in de job van preventieadviseur Brecht Vandevyver. Samen met collega Tine Vermote, die werkt in het Cebeo Distribution Center in Blandain, werkt hij elke dag opnieuw aan een veiligheidsbeleid met een zo breed mogelijke draagkracht.
Een interne dienst voor preventie en bescherming op het werk is een verplichting voor iedere onderneming, ongeacht de grootte. Bij Cebeo vullen Brecht en Tine die rol dus in, met ondersteuning van de externe diensten van Securex. De praktijk bewijst dat hun functies van essentiële waarde zijn.
“Wij waken over het welzijn van elke medewerker. Hun fysieke en mentale gezondheid is elke dag opnieuw onze prioriteit. Veiligheid is dan misschien geen synoniem voor welzijn, maar beide begrippen zijn wel onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een goede veiligheidscultuur is cruciaal, omdat onveilig werken nu eenmaal gepaard kan gaan met zware menselijke en/of economische schade”, legt Brecht uit.
“In ons nieuwe distributiecentrum zetten we een immense stap vooruit op vlak van ergonomisch comfort.”
Preventieadviseur Brecht Vandevyver
Prioriteiten
Veilig werken gebeurt volgens een bepaalde prioriteitenladder. “Als het mogelijk is, moet je er alles aan doen om elk mogelijk risico volledig weg te nemen”, gaat Brecht verder. “Is dat niet volledig haalbaar, kan je eventueel andere tools of wijzigingen in je interne processen overwegen om zo preventief mogelijk te werk te gaan. Een derde stap is collectieve beveiliging. Leuningen bij verplaatsingen naar een bepaalde hoogte zijn daar een goed voorbeeld van. Individuele beveiliging, vooral via PBM’s (persoonlijke beschermingsmiddelen zoals werkschoenen, handschoenen, helmen en fluohesjes), kan je betitelen als niveau vier. Ten slotte heb je nog visueel duidelijke signalisatie, waarmee je via affiches, borden of andere middelen waarschuwt voor bepaalde risico’s.”
Tot zijn voldoening merkt Brecht dat zijn Cebeo-collega’s hem eerder als een coach dan als een brandweerman of politieagent beschouwen. “Wij doen er alles aan om iedereen bij veilig werken actief te betrekken. Dat doen we onder meer door wettelijke verplichtingen te vertalen naar pragmatische procedures die werkbare oplossingen creëren. Doorgaans zijn die het gevolg van een dialoog met de betrokken mensen of verantwoordelijken, zodat ze ook op een breed draagvlak kunnen rekenen.”
Meerjarig preventieplan
In 2024 slaagde Cebeo erin om het veiligheidsniveau én de zorg voor het milieu naar een hoger niveau te krijgen, dankzij het behalen van de respectieve certificaten ISO 45001 en ISO 14001. “Om die labels te behalen, brachten we alle processen in kaart, bekeken we in hoeverre we al voldeden aan de wetgeving en creëerden we vooral een betere structuur voor alle veiligheidsthema’s. Een duidelijk overzicht van wat goed is, welke werkpunten er zijn en concrete doelstellingen boden een helder ‘helikopterzicht’ van waar we stonden. Dat vormde de ideale basis om een globaal meerjarig preventieplan (voor de komende vijf jaar) uit te dokteren, rechtstreeks gelinkt aan de risicoanalyses die we op de verschillende niveaus van de organisatie uitvoerden. Zo konden we perfect bepalen welke acties absoluut prioritair zijn, welke accenten we later kunnen leggen en hoe we een aantal processen die al veilig verlopen nog kunnen optimaliseren. De kunst bestaat er vooral in ISO 45001 en ISO 14001 niet te laten ‘stollen’ tot dode letter, maar de principes ervan elke dag opnieuw op de werkvloer toe te passen.”
CDC
In het distributiecenter in Blandain is veiligheid sowieso een van de hoofdrolspelers. “Uiteraard is productiviteit en vlot klanten bedienen een even groot aandachtspunt, maar bij de engineering van de interne processen was veilig werken eveneens cruciaal. Waar orderpickers op de vroegere locatie in Moeskroen zelf de bestelde producten uit de rekken gingen halen, hebben we nu gekozen voor een productieflow waarbij de producten naar de pickers komen. Dat gebeurt via sterk geautomatiseerde processen, waarbij de conveyors heel wat fysiek werk voor hun rekening nemen en we dus een immense stap vooruit zetten op vlak van ergonomisch comfort.
“Veiligheid en welzijn zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.”
Preventieadviseur Brecht Vandevyver
Het gebouw an sich is ook veel aantrekkelijker om in te werken: witgeschilderde muren en daglicht, aangepaste koeling en verwarming en een moderne refter zijn maar enkele van de aspecten die het werkplezier aanzienlijk stimuleren. In combinatie met de veiligheidsvoorzieningen zorgt dat ook voor een continue daling van het aantal arbeidsongevallen.”
Dergelijke incidenten kan je nooit volledig uitsluiten, al blijven Brecht en Tine daar wel naar streven. “We trachten de risico’s zoveel mogelijk te beperken, onder meer via acties en taken op de werkvloer (zoals verplichte rondgangen rond orde en netheid, melden van gevaarlijke situaties,…) en door specifieke opleidingen. Die veiligheidsfilosofie voelen ook onze interim-mensen in Blandain: ze krijgen er eerst een rondleiding en volgen sowieso een specifieke opleiding als ze met bepaalde machines aan de slag moeten. Zo zijn pneumatische armen die bobijnen kabel gewichtloos maken, een heel belangrijke tool. De werknemer kan de bobijnen verplaatsen zonder veel kracht te gebruiken, want de bobijn zit geklemd tussen de grijparmen van de machine en hoeft ze dus alleen maar te begeleiden.”
“Ook de interne opleidingen die Cebeo organiseert in samenwerking met partner Securex, die het medisch toezicht bij ons verzorgt en ons ondersteunt bij specifieke projecten, zijn erg waardevol.”
Aansprakelijkheid
De verplichting van een interne en externe dienst voor preventie op het werk is een logisch gevolg van de aansprakelijkheidsverantwoordelijkheid die elke werkgever draagt om voor een veilige en gezonde werkplek te zorgen.
“Wij beschouwen die wet als een stok achter de deur, die we hopen nooit te moeten gebruiken. We rekenen vooral op het verantwoordelijkheidsgevoel van elke manager, en bij uitbreiding van elke werknemer, om zo goed mogelijk voor zichzelf én de collega’s te zorgen”, besluit Brecht.
